Αναρτήσεις
Τα Ομόλογα Σταθερότητας θα εξασφαλίσουν πηγή ισχυρότερων εγγυήσεων για όλες τις τράπεζες στην ζώνη του ευρώ, περιορίζοντας την ευπάθειά τους στις επιδεινούμενες αξιολογήσεις πιστωτικού κινδύνου των μεμονωμένων κρατών μελών. Παρομοίως, άλλοι θεσμικοί επενδυτές (π.χ. εταιρείες ασφαλειών ζωής και ταμεία συνταξιοδότησης) που τείνουν να κατέχουν σχετικά υψηλό μερίδιο εγχώριων κρατικών ομολόγων, θα επωφεληθούν από έναν πιο ομοιογενή και ισχυρό πόρο υπό τη μορφή των Ομολόγων Σταθερότητας.
Γενικά, κατά την άποψη της Επιτροπής, τα Ομόλογα Σταθερότητας θα καταστήσουν το χρηματοπιστωτικό σύστημα της ευρωζώνης ανθεκτικότερο σε μελλοντικά δυσμενή πλήγματα ενισχύοντας με τον τρόπο αυτό την χρηματοπιστωτική σταθερότητα Παράλληλα, επισημαίνει, θα εξασφαλίσουν σε όλα τα συμμετέχοντα κράτη μέλη πιο σίγουρη πρόσβαση σε επαναχρηματοδότηση, προλαμβάνοντας την ξαφνική απώλεια της πρόσβασης στην αγορά λόγω αδικαιολόγητης απροθυμίας ανάληψης κινδύνων ή/και αγελαίας συμπεριφοράς των επενδυτών.
Κατά συνέπεια, τα Ομόλογα Σταθερότητας θα συμβάλουν στην ομαλοποίηση της ρευστότητας της αγοράς και στον περιορισμό ή απάλειψη της ανάγκης για δαπανηρά μέτρα υποστήριξης και διάσωσης των κρατών μελών που αποκλείονται προσωρινά από την χρηματοδότηση της αγοράς. Οι θετικές επιπτώσεις των ομολόγων αυτών, εξαρτώνται από την διαχείριση των δυνητικών αντικινήτρων όσον αφορά την δημοσιονομική πειθαρχία.
Σημειώνεται, πως σκοπός της Πράσινης Βίβλου είναι η διαβούλευση σχετικά με την έννοια των Ομολόγων Σταθερότητας με και τα ενδιαφερόμενα μέρη, δηλαδή. τα κράτη μέλη, φορείς της χρηματοπιστωτικής αγοράς, τις ενώσεις του κλάδου της χρηματοπιστωτικής αγοράς, τους πανεπιστημιακούς εντός της ΕΕ και πέραν αυτής καθώς και με το ευρύ κοινό, προκειμένου να μπορέσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να προσδιορίσει την ενδεικνυόμενη συνέχεια που θα πρέπει να δώσει η έννοια αυτή.
Οι λόγοι για τη δράση της Επιτροπής
Η εντατικοποίηση της κρίσης δημόσιου χρέους της ευρωζώνης προκάλεσε ευρύτερη συζήτηση σχετικά με τη σκοπιμότητα της από κοινού έκδοσης. Σημαντικός αριθμός πολιτικών προσωπικοτήτων, αναλυτών της αγοράς και πανεπιστημιακών υποστήριξαν την ιδέα της από κοινού έκδοσης ως δυνητικά ισχυρού μέσου αντιμετώπισης των περιορισμών της ρευστότητας σε αρκετά κράτη μέλη της ευρωζώνης.
Με βάση αυτές τις τοποθετήσεις, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ζήτησε από την Επιτροπή να διερευνήσει την σκοπιμότητα της από κοινού έκδοσης στο πλαίσιο της έγκρισης του νομοθετικού πακέτου για την οικονομική διακυβέρνηση της ευρωζώνης, υπογραμμίζοντας ότι η από κοινού έκδοση Ομολόγων Σταθερότητας θα απαιτούσε επίσης περαιτέρω κινήσεις προς μια κοινή οικονομική και δημοσιονομική πολιτική.
Έτσι, η Επιτροπή αποφάσισε να δρομολογήσει ευρεία διαβούλευση σχετικά με την παρούσα Πράσινη Βίβλο που θα ολοκληρωθεί στις [8 Ιανουαρίου 2012] . Η Επιτροπή επιθυμεί να λάβει τις απόψεις όλων των ενδιαφερομένων μερών, θα ζητήσει τις απόψεις και των άλλων θεσμικών οργάνων, και με βάση τις εισηγήσεις που θα γίνουν η Επιτροπή θα αναφέρει τις απόψεις της καταλλήλως έως τα μέσα Φεβρουαρίου 2012.
Ο χαρακτηρισμός Ομόλογα Σταθερότητας (Ευρωομόλογα)
Η έκδοση κρατικών ομολόγων στη ζώνη του ευρώ διεξάγεται σήμερα αποκεντρωμένα από τα κράτη μέλη με τη χρήση διάφορων διαδικασιών έκδοσης. Στο δημόσιο διάλογο και στη βιβλιογραφία χρησιμοποιείται συνήθως ο όρος «ευρωομόλογα», και όχι Ομόλογα Σταθερότητας). Η Επιτροπή θεωρεί ότι
Προϊστορία
Τα κράτη μέλη συζήτησαν την έννοια της από κοινού έκδοσης για πρώτη φορά στο τέλος της δεκαετίας του 1990 όταν η Ομάδα Giovannini (που συμβούλευσε την Επιτροπή σχετικά με τις εξελίξεις στην κεφαλαιαγορά που σχετίζονταν με το ευρώ) δημοσίευσε έκθεση με πιθανές εναλλακτικές επιλογές για τον συντονισμό της έκδοσης κρατικών χρεογράφων της ευρωζώνης .
Τον Σεπτέμβριο του 2008 το ενδιαφέρον για την από κοινού έκδοση αναζωπυρώθηκε μεταξύ των παραγόντων της αγοράς όταν η Ευρωπαϊκή Ένωση Βασικών Διαπραγματευτών (EPDA) δημοσίευσε έγγραφο προβληματισμού με τίτλο «Κοινό ευρωπαϊκό κυβερνητικό ομόλογο».
Το έγγραφο αυτό επιβεβαίωσε ότι οι αγορές κρατικών ομολόγων της ευρωζώνης παρέμεναν εξαιρετικά κατακερματισμένες 10 σχεδόν χρόνια μετά την εισαγωγή του ευρώ και ανέλυσε τα υπέρ και τα κατά της από κοινού έκδοσης. Το 2009 οι υπηρεσίες της Επιτροπής ανέλυσαν επίσης το ζήτημα της από κοινού έκδοσης στην έκθεση EMU@10.
Παρόλο που η από κοινού έκδοση έχει θεωρηθεί τυπικά ως πιο μακροπρόθεσμη δυνατότητα, η πιο πρόσφατη συζήτηση επικεντρώθηκε στα δυνητικά βραχυπρόθεσμα οφέλη ως τρόπο ελάφρυνσης της καταπόνησης στη αγορά κρατικών χρεογράφων. Σε αυτό το πλαίσιο, η εισαγωγή Ομολόγων Σταθερότητας δεν θα αποτελέσει το τελικό στάδιο μιας διαδικασίας περαιτέρω οικονομικής και δημοσιονομικής σύγκλισης αλλά θα υλοποιηθεί παράλληλα με την περαιτέρω σύγκλιση και θα ενισχύσει τη θέσπιση και την εφαρμογή του αναγκαίου πλαισίου για την εν λόγω σύγκλιση.
Η εν λόγω παράλληλη προσέγγιση θα απαιτήσει άμεση και αποφασιστική πρόοδο στη διαδικασία της οικονομικής, χρηματοπιστωτικής και πολιτικής ενοποίησης στην ευρωζώνη.
Το Ομόλογο Σταθερότητας θα διαφέρει από τα υφιστάμενα μέσα από κοινού έκδοσης.
Τα Ομόλογα Σταθερότητας θα αποτελέσουν μέσο που θα προορίζεται για την καθημερινή χρηματοδότηση της γενικής κυβέρνησης της ζώνης του ευρώ μέσω της από κοινού έκδοσης. Από την άποψη αυτή πρέπει να διαφοροποιούνται από άλλα ομόλογα κοινής έκδοσης στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στη ζώνη του ευρώ, όπως τα ομόλογα για την χρηματοδότηση εξωτερικής βοήθειας προς τα κράτη μέλη και τρίτες χώρες. (Π.χ. τα ομόλογα που εκδίδει η Επιτροπή στο πλαίσιο του μηχανισμού για τη στήριξη του ισοζυγίου πληρωμών / του EFSM και τα ομόλογα που εκδίδει η EFSF ή τα ομόλογα για την χρηματοδότηση έργων υποδομής μεγάλης κλίμακας διακρατικής διάστασης, π.χ. ομόλογα έργου που πιθανόν να εκδώσει η Επιτροπή).
Ποια μέσα υπάρχουν σήμερα
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εφαρμόζει σήμερα τρία προγράμματα στο πλαίσιο των οποίων μπορεί να χορηγεί δάνεια εκδίδοντας χρεόγραφα στην κεφαλαιαγορά, βάσει συνακόλουθων πράξεων (back-to-back). Όλοι οι σχετικοί μηχανισμοί παρέχουν κρατικά δάνεια. Η ΕΕ έχει αρμοδιότητα, βάσει της Συνθήκης για τη Λειτουργία της ΕΕ, να εγκρίνει προγράμματα δανειοληψίας και εγγυήσεων που κινητοποιούν τους αναγκαίους χρηματοδοτικούς πόρους για την εκτέλεση της εντολής της.
Υπό το πρόγραμμα BoP η ΕΕ παρέχει χρηματοδοτική συνδρομή σε κράτη μέλη εκτός της ζώνης του ευρώ που απειλούνται σοβαρά από δυσκολίες σχετικές με το ισοζύγιο πληρωμών τους (BOP) (άρθρο 143 ΣΛΕΕ).
Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας
Υπό το πρόγραμμα EFSM-ΕΜΧΣ, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξουσιοδοτείται να λαμβάνει δάνεια εξ ονόματος της ΕΕ για να χρηματοδοτεί δάνεια που χορηγούνται στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (κανονισμός αριθ. 407/2010 του Συμβουλίου, της 11ης Μαΐου 2010). Από τον Δεκέμβριο του 2010, έχουν εγκριθεί προγράμματα στήριξης για την Ιρλανδία και την Πορτογαλία, ύψους 22,5 δισ. ευρώ και 26 δισ. ευρώ, αντίστοιχα.
Το πρόγραμμα ΜΧΣ παρέχει δάνεια σε χώρες εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η μακροοικονομική χρηματοδοτική συνδρομή (ΜΧΣ) είναι ένα χρηματοδοτικό μέσο που βασίζεται σε πολιτικές και αφορά μη συνδεδεμένη και μη δεσμευμένη στήριξη του ισοζυγίου πληρωμών σε τρίτες χώρες (άρθρα 212 και 213 ΣΛΕΕ). Έχει το μορφή μεσο/μακροπρόθεσμων δανείων ή επιχορηγήσεων, ή συνδυασμού και των δύο, και λειτουργεί συμπληρωματικά με χρηματοδότηση που παρέχεται στο πλαίσιο ενός προγράμματος μεταρρυθμίσεων του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου .
Αξιολόγηση πιστοληπτικής ικανότητας
Η αξιολόγηση AAA της ΕΕ αντικατοπτρίζει διάφορους παράγοντες. Οι δανειοληψίες είναι άμεσες και χωρίς όρους αναλήψεις υποχρεώσεων και είναι εγγυημένες από όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ. Το σύνολο σχεδόν των δημοσιονομικών πόρων προέρχεται από έσοδα που καταβάλλουν τα κράτη μέλη ανεξάρτητα από τα εθνικά τους κοινοβούλια και στα οποία περιλαμβάνονται δασμοί και τέλη επί των εισαγωγών στην ΕΕ και εισφορές επί των εσόδων ΦΠΑ και του ΑΕΕ του κάθε κράτους μέλους. Σ' αυτή τη βάση, τα ομόλογα που εκδίδονται από την ΕΕ έχουν στάθμιση μηδενικού κινδύνου και μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως εμπράγματες ασφάλειες στην ΕΚΤ.
Για όλες τις δανειοληπτικές πράξεις, οι επενδυτές είναι τελικά εκτεθειμένοι στον πιστωτικό κίνδυνο της ΕΕ και όχι στον πιστωτικό κίνδυνο των δικαιούχων των χρηματοδοτούμενων δανείων. Σε περίπτωση αθέτησης εκ μέρους μιας δικαιούχου χώρας, η πληρωμή θα καταβληθεί από τον προϋπολογισμό της ΕΕ (127 δισ. ευρώ το 2011). Τα κράτη μέλη της ΕΕ έχουν νομική υποχρέωση βάσει της Συνθήκης ΕΕ να παρέχουν χρηματοδότηση για την κάλυψη όλων των υποχρεώσεων της ΕΕ.
Βασικά χαρακτηριστικά των εκδόσεων ομολόγων της ΕΕ
Η ΕΕ μέχρι τώρα έχει πραγματοποιήσει εκδόσεις ομολόγων μεγέθους αναφοράς στο πλαίσιο του προγράμματός της μεσοπρόθεσμων ευρωπαϊκών χρεογράφων (Euro Medium Term Note Programme/EMTN), το μέγεθος του οποίου αυξήθηκε σε 80 δισ. ευρώ για να ληφθεί υπόψη η έκδοση ομολόγων στο πλαίσιο του ΕΜΧΣ. Η επανάληψη των εκδόσεων αναφοράς άρχισε στα τέλη του 2008, ωθούμενη από την κρίση.
Με την ενεργοποίηση του ΕΜΧΣ για την Ιρλανδία και την Πορτογαλία, η ΕΕ έχει καταστεί συχνός εκδότης αναφοράς. Το σχέδιο συνολικής δανειοληψίας του ΕΜΧΣ για το 2011 ανέρχεται σε περίπου 28 δισ. ευρώ (13,9 δισ. ευρώ για την Ιρλανδία, 14,1 δισ. ευρώ για την Πορτογαλία, επίσης, στο πλαίσιο του BoP και της ΜΧΣ: περίπου 2 δισ. ευρώ). Η χρηματοδότηση είναι εκφρασμένη αποκλειστικά σε ευρώ.
Δεδομένου ότι η συνδρομή της ΕΕ είναι μεσοπρόθεσμου χαρακτήρα, η διάρκεια των δανείων συνήθως είναι από 5 έως 10 έτη, αλλά το φάσμα αυτό μπορεί να επεκταθεί σε 3 έως 15 έτη ή περιστασιακά έως 30 έτη.
Οι συνακόλουθες δανειοδοτικές πράξεις (Back-to-back) εξασφαλίζουν ότι ο προϋπολογισμός της ΕΕ δεν αναλαμβάνει κανέναν κίνδυνο επιτοκίου ή συναλλαγματικής ισοτιμίας. Παρά τη μεθοδολογία των συνακόλουθων δανειοδοτικών πράξεων, η εξυπηρέτηση του χρέους των ομολόγων αποτελεί υποχρέωση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία εξασφαλίζει ότι όλες οι πληρωμές των ομολόγων πραγματοποιούνται εγκαίρως.
Ως συχνός δανειολήπτης αναφοράς, στο πλαίσιο των ανωτέρω παραμέτρων η ΕΕ προτίθεται να δημιουργήσει μια καμπύλη αποδόσεων υψηλής ρευστότητας. Η ΕΕ δεσμεύει τους κορυφαίους διαχειριστές να εξασφαλίζουν μια ενεργή δευτερογενή αγορά, αναφέροντας συνεχώς τιμές για τις δύο πλευρές, και παρακολουθεί ώστε να εξασφαλίζει ότι τηρούνται οι δεσμεύσεις.
Καθορισμός της χρηματοδότησης της ΕΕ
Τα δάνεια της ΕΕ χρηματοδοτούνται αποκλειστικά με κεφάλαια που αντλούνται από τις κεφαλαιαγορές και όχι από τα άλλα κράτη μέλη ούτε από τον προϋπολογισμό.
Τα κεφάλαια που συγκεντρώνονται δανείζονται κατ' αρχήν στη δικαιούχο χώρα στο πλαίσιο συνακόλουθης πράξης, δηλαδή με το ίδιο τοκομερίδιο, την ίδια λήξη και το ίδιο ποσό. Αυτή η αρχή της συνακόλουθης πράξης επιβάλλει περιορισμούς στις εκδόσεις της ΕΕ, δηλαδή τα χαρακτηριστικά των χρηματοδοτικών μέσων που εκδίδονται καθορίζονται από τη δανειοδοτική πράξη, πράγμα που συνεπάγεται ότι δεν είναι δυνατόν να χρηματοδοτηθεί λήξη ή ποσό που διαφέρει από αυτά του δανείου.
Η απόφαση του Συμβουλίου καθορίζει το συνολικό ύψος του προγράμματος της χώρας, τις δόσεις και τη μέγιστη μέση λήξη της δέσμης δανείων. Στη συνέχεια, η Επιτροπή και η δικαιούχος χώρα πρέπει να συμφωνήσουν για τις παραμέτρους δανεισμού/χρηματοδότησης, τις δόσεις και τα τμήματα των δόσεων.
Επιπλέον, όλες οι δόσεις εκτός από την πρώτη εξαρτώνται από τη συμμόρφωση με διάφορους όρους πολιτικής παρόμοιους με αυτούς των δεσμών δανείων του ΔΝΤ, πράγμα που αποτελεί άλλον ένα παράγοντα που επηρεάζει το χρονοδιάγραμμα της χρηματοδότησης. Συνεπώς, το χρονοδιάγραμμα και οι λήξεις εξαρτώνται από τη σχετική δανειακή δραστηριότητα της ΕΕ.
Διαδικασία του ΕΜΧΣ
Ένα κράτος μέλος το οποίο διατρέχει κίνδυνο να αντιμετωπίσει σοβαρή οικονομική ή δημοσιονομική διαταραχή οφειλόμενη σε έκτακτες περιστάσεις που εκφεύγουν από τον έλεγχό του μπορεί να ζητήσει στήριξη από την ΕΕ στο πλαίσιο του ΕΜΧΣ.
Το Συμβούλιο της ΕΕ αποφασίζει ψηφίζοντας με ειδική πλειοψηφία βάσει σύστασης της Επιτροπής.
Το κράτος μέλος διαπραγματεύεται ένα πρόγραμμα οικονομικής προσαρμογής με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, σε συνεργασία με το ΔΝΤ και την ΕΚΤ.
Μνημόνιο Συνεννόησης
Το δικαιούχο κράτος μέλος διαπραγματεύεται με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή τις λεπτομέρειες ενός μνημονίου συνεννόησης (ΜΣ) και μιας δανειακής συμφωνίας και αποφασίζει για την εφαρμογή.
Μετά την υπογραφή του ΜΣ και της δανειακής συμφωνίας, και μετά από αίτηση εκταμιεύσεων από το δικαιούχο κράτος μέλος, αντλούνται κεφάλαια από τις διεθνείς κεφαλαιαγορές και αποδεσμεύεται η πρώτη δόση. Οι επόμενες δόσεις του δανείου αποδεσμεύονται αφού το Συμβούλιο της ΕΕ αξιολογήσει τη συμμόρφωση του κράτους μέλους με τους όρους του προγράμματος.
Ευρωπαϊκή Διευκόλυνση Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF)
Η Ευρωπαϊκή Διευκόλυνση Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF 1.0) δημιουργήθηκε από τα κράτη μέλη της ζώνης του ευρώ κατόπιν της απόφασης που έλαβε το Συμβούλιο ECOFIN στις 9 Μαΐου 2010. Η EFSF 1.0 ιδρύθηκε ως εταιρεία με έδρα στο Λουξεμβούργο. Κύριος σκοπός της EFSF είναι να παρέχει χρηματοδοτική συνδρομή σε κράτη μέλη της ζώνης του ευρώ. Στο πλαίσιο μιας συνολικής δέσμης συνδρομής ύψους 750 δισ. ευρώ, η EFSF έλαβε εγγυήσεις από τα κράτη μέλη της ζώνης του ευρώ, συνολικού ύψους 440 δισ. ευρώ, για να χορηγεί δάνεια σε κράτη μέλη της ζώνης του ευρώ που αντιμετωπίζουν δυσκολίες, υπό όρους στο πλαίσιο ενός προγράμματος οικονομικής προσαρμογής ΕΕ/ΔΝΤ.
Δανειοδοτική ικανότητα
Στο πλαίσιο της EFSF 1.0 η πραγματική δανειοδοτική ικανότητα της EFSF περιορίζεται σε 255 δισ. ευρώ προκειμένου να διατηρεί την αξιολόγηση AAA των ομολόγων της EFSF (βλέπε παρακάτω).
Αξιολόγηση πιστοληπτικής ικανότητας
Η EFSF 1.0 έχει λάβει αξιολόγηση AAA από οργανισμούς αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας. Ωστόσο, βάσει της αρχικής συμφωνίας (EFSF 1.0), αυτό εξασφαλίστηκε με κόστος τη μειωμένη δανειοδοτική ικανότητα, δεδομένου ότι κάθε δάνειο της EFSF πρέπει να καλύπτεται από i) εγγυήσεις από κράτη με αξιολόγηση AAA, ii) χρηματικό ποσό ίσο με το σχετικό μέρος του ταμειακού αποθεματικού της EFSF, και iii) ειδικό ταμειακό απόθεμα ασφαλείας για κάθε δάνειο. Η αξιολόγηση AAA βασίζεται ουσιαστικά στα τέσσερα παρακάτω στοιχεία:
Μηχανισμός εγγυήσεων: Σύμφωνα με τη συμφωνία εγγυήσεων μεταξύ των κρατών μελών της ζώνης του ευρώ, αυτά πρέπει να εκδίδουν μια αμετάκλητη και χωρίς όρους εγγύηση για τις προγραμματισμένες πληρωμές τόκων και αρχικού κεφαλαίου που οφείλονται για χρηματοδοτικά μέσα εκδοθέντα από την EFSF. Επιπλέον, η εγγύηση καλύπτει έως 120% του μεριδίου του κάθε κράτους μέλους στις υποχρεώσεις της EFSF (αρχικό κεφάλαιο και τόκοι), που έχει ωστόσο ένα ανώτατο όριο που καθορίζεται από τις προβλέψεις ανάληψης υποχρεώσεων όπως προβλέπονται στο παράρτημα 1 της συμφωνίας πλαισίου της EFSF. Οι τυχόν ανεπάρκειες λόγω αυτού του ανώτατου ορίου θα καλύπτονται από το ταμειακό αποθεματικό και το ταμειακό απόθεμα ασφαλείας.
Ταμειακό αποθεματικό: Η χρηματοδότηση που παρέχεται στον δανειζόμενο διατίθεται καθαρή από προκαταβολικά τέλη υπηρεσιών, που υπολογίζονται σε 50 μονάδες βάσης επί του συνολικού αρχικού κεφαλαίου και της καθαρής παρούσας αξίας του περιθωρίου επιτοκίου που θα ήταν πληρωτέο για κάθε δάνειο σύμφωνα με το συμβατικό επιτόκιο μέχρι την προβλεπόμενη προθεσμία λήξης.
Ειδικό ταμειακό απόθεμα ασφαλείας για κάθε δάνειο: Κάθε φορά που χορηγείται ένα δάνειο σε ένα κράτος μέλος, η EFSF οφείλει να συστήσει ειδικό ταμειακό απόθεμα ασφαλείας, με ύψος τέτοιο ώστε κάθε δάνειο EFSF να καλύπτεται πλήρως από εγγυήσεις AAA και από ένα ποσό μετρητών ίσο με το ανάλογο μέρος του ταμειακού αποθεματικού της EFSF συν αυτό το αντίστοιχο ειδικό ταμειακό απόθεμα ασφαλείας.
Πιθανή πρόσθετη στήριξη: Βάσει της συμφωνίας πλαισίου για την EFSF, το μέγεθος του προγράμματος της EFSF μπορεί να τροποποιηθεί με ομόφωνη έγκριση των εγγυητών. Ωστόσο, η δανειοδοτική ικανότητα της EFSF δεν μπορεί να αυξάνεται επ' αόριστον, δεδομένου ότι αυτό μπορεί να υποβαθμίσει την πιστωτική θέση των εγγυητών κρατών AAA. Εάν κάποιο από αυτά χάσει την αξιολόγηση AAA που διαθέτει, η δανειοδοτική ικανότητα της EFSF θα μειωθεί κατά το ποσό της εγγύησης που παρέχει το εν λόγω κράτος.
Τα ομόλογα που εκδίδονται από την EFSF έχουν μηδενική στάθμιση κινδύνου και είναι επιλέξιμα για συμφωνίες επαναγοράς της ΕΚΤ. Η αξιολόγηση πιστοληπτικής ικανότητας της EFSF θα μπορούσε να επηρεαστεί αρνητικά από μια πιθανή μείωση της φερεγγυότητας των κρατών μελών της ζώνης του ευρώ, ιδίως των εγγυητών που φέρουν αξιολόγηση AAA. Δεδομένου ότι η EFSF έχει εγγύηση από κοινού και εις ολόκληρον, μία μόνο υποβάθμιση ενός κράτους εγγυητή με αξιολόγηση AAA θα υποβάθμιζε την αξιολόγηση AAA της EFSF, εάν δεν συσταθούν πρόσθετες πιστωτικές ενισχύσεις.
Όροι
Κάθε χρηματοδοτική συνδρομή που παρέχεται από την EFSF συνδέεται με την ύπαρξη προγράμματος οικονομικής προσαρμογής που περιλαμβάνει αυστηρούς όρους πολιτικής όπως ορίζεται σε σχετικό μνημόνιο συνεννόησης (ΜΣ). Η Επιτροπή διαπραγματεύεται το ΜΣ με την δικαιούχο χώρα σε συνεργασία με την ΕΚΤ και το ΔΝΤ.
Λήψη αποφάσεων
Οι αποφάσεις για τη χορήγηση χρηματοδότησης στο πλαίσιο της EFSF λαμβάνονται ομόφωνα.
Ευρωπαϊκή Διευκόλυνση Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF 2.0)
Η συμφωνία πλαίσιο για την EFSF τροποποιήθηκε προκειμένου να υπάρχει διαθέσιμη πλήρης χρηματοδότηση ύψους 440 δισ. ευρώ.
Δανειοδοτική ικανότητα
Στο πλαίσιο της EFSF 2.0 η πραγματική δανειοδοτική ικανότητα της EFSF περιορίζεται σε 440 δισ. ευρώ προκειμένου να διατηρεί την αξιολόγηση AAA των ομολόγων της EFSF (βλέπε παρακάτω).
Αξιολόγηση πιστοληπτικής ικανότητας
Η EFSF 2.0 έχει λάβει αξιολόγηση AAA από οργανισμούς αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας. Προκειμένου να αυξηθεί η πραγματική δανειοδοτική ικανότητα της EFSF σε 440 δισ. ευρώ κατ' ανώτατο όριο, αναθεωρήθηκε η συμφωνία πλαίσιο για την EFSF με σκοπό να αυξηθούν οι εγγυήσεις από κράτη με αξιολόγηση AAA σε 440 δισ. ευρώ. Συνεπώς, η αξιολόγηση AAA βασίζεται ουσιαστικά σε ένα μόνο στοιχείο, τον μηχανισμό εγγυήσεων.
Σύμφωνα με τη συμφωνία εγγυήσεων μεταξύ των κρατών μελών της ζώνης του ευρώ, αυτά πρέπει να εκδίδουν μια αμετάκλητη και χωρίς όρους εγγύηση για τις προγραμματισμένες πληρωμές τόκων και αρχικού κεφαλαίου που οφείλονται για χρηματοδοτικά μέσα εκδοθέντα από την EFSF. Επιπλέον, η εγγύηση καλύπτει έως 165% του μεριδίου του κάθε κράτους μέλους στις υποχρεώσεις της EFSF (αρχικό κεφάλαιο και τόκοι), που έχει ωστόσο ένα ανώτατο όριο που καθορίζεται από τις αντίστοιχες προβλέψεις ανάληψης υποχρεώσεων όπως προβλέπονται στο παράρτημα 1 της συμφωνίας πλαισίου της EFSF. Τα ομόλογα που εκδίδονται από την EFSF έχουν μηδενική στάθμιση κινδύνου και είναι επιλέξιμα για συμφωνίες επαναγοράς της ΕΚΤ.
Η αξιολόγηση πιστοληπτικής ικανότητας της EFSF θα μπορούσε να επηρεαστεί αρνητικά από μια πιθανή μείωση της φερεγγυότητας των κρατών μελών της ζώνης του ευρώ, ιδίως των εγγυητών που φέρουν αξιολόγηση AAA. Δεδομένου ότι η EFSF έχει εγγύηση από κοινού και εις ολόκληρον, μία μόνο υποβάθμιση ενός κράτους εγγυητή με αξιολόγηση AAA θα υποβάθμιζε την αξιολόγηση AAA της EFSF, εάν δεν συσταθούν πρόσθετες πιστωτικές ενισχύσεις.
Όροι
Κάθε χρηματοδοτική συνδρομή που παρέχεται από την EFSF συνδέεται με αυστηρούς όρους πολιτικής όπως ορίζεται σε σχετικό μνημόνιο συνεννόησης (ΜΣ). Η Επιτροπή διαπραγματεύεται το ΜΣ με την δικαιούχο χώρα σε συνεργασία με την ΕΚΤ και το ΔΝΤ. Εκτός από δάνεια στο πλαίσιο ενός προγράμματος μακροοικονομικής προσαρμογής, η EFSF μπορεί επίσης να χορηγεί πιστωτικά όρια, να εκτελεί πράξεις στην πρωτογενή και στη δευτερογενή αγορά ομολόγων και να χορηγεί δάνεια εκτός προγραμμάτων για την ανακεφαλαιοποίηση χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων.
Λήψη αποφάσεων
Οι αποφάσεις για τη χορήγηση χρηματοδότησης στο πλαίσιο της EFSF λαμβάνονται ομόφωνα.
Ευρωπαϊκός μηχανισμός σταθερότητας (ΕΜΣ)
Στις 24-25 Μαρτίου 2011, οι αρχηγοί κρατών ή κυβερνήσεων της ΕΕ προσυπέγραψαν τη δημιουργία του ΕΜΣ ως μόνιμου μηχανισμού για την αντιμετώπιση κρίσεων προκειμένου να διασφαλίζεται το ευρώ και η χρηματοοικονομική σταθερότητα στην. Ο ΕΜΣ θα είναι ο μεγαλύτερος διεθνής χρηματοπιστωτικός οργανισμός στον κόσμο, με κεφάλαιο 700 δισ. ευρώ, από τα οποία 80 δισ. ευρώ θα είναι καταβληθέν κεφάλαιο. Η έναρξη ισχύος του ΕΜΣ ήταν αρχικά προγραμματισμένη για τον Ιούλιο του 2013, αναμένεται όμως ότι θα γίνει συντομότερα, στα μέσα του 2012.
Από κοινού ομόλογα των γερμανικών Lδnder
Ένα ειδικό τμήμα της αγοράς ομολόγων των γερμανικών Lδnder (ομόσπονδων κρατών) είναι τα λεγόμενα Jumbos. Πρόκειται για ομόλογα που εκδίδονται από μια ομάδα γερμανικών ομόσπονδων κρατών. Μέχρι τώρα, έχουν εκδοθεί 38 Jumbos από ενώσεις πέντε έως επτά ομόσπονδων κρατών, με εξαίρεση το ιδιαίτερα μεγάλο Jumbo του 1997 για το οποίο συνέπραξαν δέκα ομόσπονδα κράτη. Μέχρι τώρα, όλα τα Jumbos είναι απλά ομόλογα και το μέσο μέγεθος της έκδοσης είναι λίγο μεγαλύτερο από 1 δισ. ευρώ, μεγαλύτερο από το επταπλάσιο του μεγέθους μιας μέσης έκδοσης ενός μεμονωμένου ομόσπονδου κράτους.
Οι συμμετέχοντες στο πρόγραμμα Jumbo είναι κυρίως ομόσπονδα κράτη με μικρό μέγεθος ή πληθυσμό. Τα Jumbos έχουν μεγαλύτερη ρευστότητα από τα συνήθη ομόλογα των Lδnder, εξοικονομώντας για τα δημόσια ταμεία ένα μέρος των ασφαλίστρων κινδύνου ρευστότητας σε σύγκριση με τα μάλλον μικρά ομόλογα των μεμονωμένων εκδοτών. Από την άποψη των επενδυτών, το Jumbo αποτελεί δομημένο ομόλογο που αποτελείται από ξεχωριστές απαιτήσεις έναντι των συμμετεχόντων ομόσπονδων κρατών ανάλογα με το μερίδιό τους στην κοινή έκδοση. Συνεπώς, τα ομόσπονδα κράτη έχουν εις ολόκληρον αλλά όχι από κοινού υποχρέωση για την έκδοση.
Χαρακτηριστικά των ομολόγων
Συχνότητα έκδοσης: συνήθως 2-3 εκδόσεις ανά έτος
Προθεσμίες λήψης: 5-10 έτη
Μέγεθος: 1-1,5 δισ. ευρώ
Ένα ομόσπονδο κράτος συντονίζει την έκδοση και ενεργεί ως φορέας πληρωμών.
Αξιολόγηση πιστοληπτικής ικανότητας
Οι εκδόσεις αξιολογούνται ως AAA από την Fitch. Θα πρέπει να αναφερθεί ότι η Fitch μέχρι πρόσφατα αξιολογούσε ως AAA όλα τα γερμανικά ομόσπονδα κράτη λόγω του Lδnderfinanzausgleich (πρόκειται για μια διαδικασία εξίσωσης που αποτελεί μηχανισμό αλληλεγγύης και σιωπηρής εγγύησης μεταξύ των γερμανικών ομόσπονδων κρατών και, τελικά, του ομοσπονδιακού κράτους). Αυτό εξηγεί τις συχνά αποκλίνουσες αξιολογήσεις μεταξύ της Fitch και των άλλων σχετικών οργανισμών. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η Fitch δεν αξιολογεί πλέον όλα τα γερμανικά ομόσπονδα κράτη.
Σύμφωνα με την Fitch, η αξιολόγηση AAA αντικατοπτρίζει την επιμέρους φερεγγυότητα και των επτά γερμανικών ομόσπονδων κρατών που συμμετέχουν στην κοινή έκδοση. Βασίζεται στους ισχυρούς μηχανισμούς στήριξης που ισχύουν για όλα τα μέλη της Γερμανικής Ομοσπονδίας και στις εκτεταμένες διευκολύνσεις ρευστότητας από τις οποίες αυτά επωφελούνται, που εξασφαλίζουν έγκαιρη πληρωμή και εξισώνουν τη φερεγγυότητα των ομόσπονδων κρατών με αυτήν της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας. Η Fitch σημειώνει ότι οι μηχανισμοί στήριξης εφαρμόζονται ομοιόμορφα σε όλα τα μέλη της Γερμανικής Ομοσπονδίας: στην ομοσπονδιακή κυβέρνηση (Bund) και στα 16 ομόσπονδα κράτη. Οι διαφορές των οικονομικών και χρηματοπιστωτικών επιδόσεων των ομόσπονδων κρατών δεν έχουν σημασία, δεδομένου ότι όλα τα ομόσπονδα κράτη δικαιούνται εξίσου οικονομική στήριξη από την ομοσπονδιακή κυβέρνηση σε περίπτωση χρηματοοικονομικών δυσκολιών. Τα από κοινού ομόλογα των γερμανικών Lδnder έχουν μηδενική στάθμιση κινδύνου και είναι επιλέξιμα για συμφωνίες επαναγοράς της ΕΚΤ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου